Το γρηγοριανό, όπως και το σήμερα λεγόμενο βυζαντινό λειτουργικό μέλος, είναι τέχνη μουσική που αποβλέπει σε ό,τι θα ονομάζαμε ελευθερία από το εγώ: έξοδο από την ατομική τέρψη-συγκίνηση-έξαρση, προκειμένου να κατορθωθεί η μετοχή σε κοινωνία τρόπου κοινής (εκκλησιαστικής) αναφοράς-δέησης-ευχαριστίας.
Αντίθετα, η πολυφωνική μουσική (τέχνη αναμφισβήτητα θαυμαστή σε επιτεύγματα) ανταποκρίνεται κυρίως στη θρησκευτική ανάγκη και απαίτηση: Απευθύνεται στο άτομο για να υπηρετήσει το άτομο, την αισθηματική-ψυχολογική ευαισθησία του ατόμου, τις θρησκευτικές ικανοποιήσεις που ζητάει να καταναλώσει το άτομο – την υποβλητική μεγαλοπρέπεια, τη μυστικιστική ευπιστία, τη μεταρσίωση και συναισθηματική αγαλλίαση.
Χρήστος Γιανναράς, Ενάντια στη θρησκεία (έκδ. 'Ικαρος, Αθήνα 2006, σσ. 154-155).
-----
* Το ερωτηματικό του τίτλου αναφέρεται ακριβώς στην σκοπούμενη αυθαιρεσία που εμπεριέχει η διατύπωση στην δεύτερη παράγραφο. Αναζητούνται τα κριτήρια εκείνα που οδήγησαν την σκέψη σε αυτή την διατύπωση περί 'ανάγκης' και 'απαιτήσεως'. Τί είναι, άραγε, αυτό που ενώ καταξιώνει την δοκιμασία της τέχνης στην πρώτη παράγραφο δεν ισχύει για την οβελισταία στην πεποίθηση του συντάκτη της δεύτερη; Ποιό το κριτήριο, λοιπόν; Ο ίδιος.
2 σχόλια:
χώμα αβιοτικό/χωρίς σφυγμό/ανεξέλικτο/ωσάν μετατόπιση ευθύνης/
χώμα πυκνό/πυκνότερο/ Άργιλος, Ίλυ, Άμμος/
απ’ ό,τι πιο σύντομο να συνέχεται/ σαρξ εκ σαρκός/πυκνό και σύντομο/ ίδιος λακωνισμός/αξεπέραστος
Μ'αυτόκλητα /για τόσο-δα-έως-πάντα/πλήρες βουλήσεως θα κάμει/ του σκώληκα το έργο το θαυμαστόν/το αμερόληπτον/ ευλαβώς και στωικά να περιστοιχίσει/ στο τότε πλέον που ‘γίνη πίστη ο της περί-ανωτερότητας λόγος.
ΥΓ: Χίλια μύρια λάθη. Απλά για να παρεμβληθώ.
Ιδέστε και νεωτέρα ανάρτηση εδωδά. Ο ίδιος.
Δημοσίευση σχολίου