Υποστηρίζω λοιπόν ότι ο [Εύξεινος] Πόντος προσχώνεται και τώρα και παλαιά και πως με τον καιρό θα προσχωθεί εντελώς και η Μαιώτις [τουτέστιν∙ η Αζοφική θάλασσα] και αυτός, αν βέβαια δεν υπάρξει καμιά γεωλογική μεταβολή και αν όσα δημιουργούν τις προσχώσεις ενεργούν ακατάπαυστα. Γιατί, όταν ο χρόνος είναι άπειρος, ενώ οι λεκάνες έχουν οπωσδήποτε κάποιο όριο, είναι φανερό πως, και το ελάχιστο αν κατεβάζουν οι ποταμοί, με τον καιρό θα τις γεμίσουν. Είναι φυσικό δηλαδή κάτι πεπερασμένο, όταν μεγαλώνει ή μικραίνει μέσα στον άπειρο χρόνο, έστω και ανεπαίσθητα –αυτό πρέπει να υποθέσουμε τώρα-, να ολοκληρωθεί ή να καταστραφεί με μαθηματική αναγκαιότητα. 'Οταν όμως οι ποσότητες της λάσπης δεν είναι μηδαμινές αλλά τεράστιες, είναι φανερό πως όχι κάποτε αλλά γρήγορα θα συμβεί ό,τι τώρα λέω, και ακριβώς αυτό φαίνεται πως γίνεται: η Μαιώτις έχει κιόλας προσχωθεί, αφού το μεγαλύτερο μέρος της έχει βάθος εφτά ή πέντε οργιές, με αποτέλεσμα να μην είναι πια πλωτή για τα μεγάλα πλοία δίχως πιλότο. Και ενώ στην αρχή ήταν θάλασσα που είχε κοινά νερά με τον Πόντο, όπως λένε όλοι οι παλαιοί, τώρα είναι λίμνη με γλυκά νερά, γιατί η θάλασσα διώχτηκε από τις προσχωματικές ύλες και τη θέση της πήραν τα ποταμίσια νερά. Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και με τον Πόντο – και συμβαίνει. Δεν είναι όμως ολοφάνερο για τους πολλούς, επειδή η λεκάνη του είναι μεγάλη. 'Οσοι όμως έδειξαν έστω και λίγη προσοχή, το βλέπουν καθαρά και τώρα.
Πολύβιος, Ιστοριών Δ' 40 (μτφρ. Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, έκδ. Στιγμή, Αθήνα 1997 [α’ Γαλαξίας 1971], σσ. 86-89).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου